Xử lý nhiều vướng mắc về thuế khi sửa đổi Thông tư 38/2015/TT-BTC

Đây là những vấn đề chưa được quy định trong Thông tư 38/2015/TT-BTC, hoặc phát sinh vướng mắc đã được Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan xử lý bằng nhiều văn bản hướng dẫn như: Cách tính thuế đối với hàng gia công XK; tính thuế đối với sản phẩm gia công ở nước ngoài khi NK trở lại Việt Nam; thuế XK đối với hàng hóa được sản xuất từ nguyên liệu, vật tư NK…

Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan Bắc Hà Nội. Ảnh: N.Linh.

Không tính trùng thuế hai lần

Liên quan đến vướng mắc về cách tính thuế đối với sản phẩm gia công ở nước ngoài khi NK trở lại Việt Nam, Nghị định 134/2016/NĐ-CP của Chính phủ chưa hướng dẫn rõ đối với số thuế đã nộp khi XK nguyên liệu, vật tư, linh kiện có được trừ vào trị giá tính thuế NK hay không. Để đảm bảo không tính trùng thuế hai lần, ban soạn thảo dự kiến quy định: Sản phẩm gia công NK trở lại phải nộp thuế theo mức thuế suất thuế NK của sản phẩm. Trị giá tính thuế được trừ phần trị giá nguyên liệu, vật tư, linh kiện có nguồn gốc trong nước bao gồm số tiền thuế XK đã nộp trước đây.

Về thuế XK đối với hàng hóa được sản xuất từ nguyên liệu, vật tư NK, dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 38/2015/TT-BTC sẽ quy định rõ để tránh phát sinh vướng mắc trên thực tế. Hiện tại Điều 16 Luật Thuế XK, thuế NK quy định nguyên liệu NK để sản xuất hàng XK được miễn thuế NK, đồng thời không quy định miễn thuế đối với sản phẩm XK sản xuất từ 100% nguyên liệu NK. Như vậy, hàng sản xuất XK được sản xuất từ nguyên liệu NK có sự bình đẳng với nhau. Khi XK sản phẩm được sản xuất từ nguyên liệu vật tư NK phải nộp thuế XK như đối với hàng hóa XK được sản xuất từ nguyên liệu trong nước. Quy định này nhằm khuyến khích XK sản phẩm được sản xuất từ nguyên liệu, vật tư có nguồn gốc trong nước.

Cụ thể hóa nội dung này, dự thảo Thông tư quy định theo hướng: Khi XK sản phẩm được sản xuất từ toàn bộ hoặc một phần nguyên liệu, vật tư NK người nộp thuế phải kê khai, nộp thuế XK như đối với hàng hóa XK thương mại.

Một vấn đề nữa cũng được xử lý trong dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 38/2015/TT-BTC là cách tính thuế đối với hàng gia công XK. Hiện tại Thông tư 38/2015/TT-BTC chưa quy định về cách tính thuế đối với hàng hóa XK để gia công ở nước ngoài. Thời gian qua, Tổng cục Hải quan đã có một số văn bản hướng dẫn thực hiện. Để xử lý các vướng mắc và có căn cứ pháp lý để thực hiện, ban soạn thảo sẽ trình Bộ Tài chính hướng dẫn rõ 4 trường hợp. Cụ thể: Trường hợp sản phẩm gia công XK sử dụng nguyên liệu, vật tư trong nước có thuế XK thì khi XK phải kê khai thuế XK đối với phần trị giá nguyên liệu, vật tư trong nước cấu thành trong sản phẩm XK theo thuế suất thuế XK của nguyên liệu vật tư.

Đối với hàng hóa XK để gia công đã quy định tên cụ thể mô tả và mã hàng chi tiết ở cấp độ 08 chữ số hoặc 10 chữ số thì người khai hải quan phải khai báo và nộp thuế XK theo mức thuế suất thuế XK quy định tại Biểu thuế XK ban hành kèm theo Nghị định số 122/2016/NĐ-CP của Chính phủ.

Đối với hàng hóa XK để gia công nhưng không quy định tên cụ thể trong Biểu thuế XK, có tổng trị giá tài nguyên, khoáng sản cộng với chi phí năng lượng chiếm dưới 51% giá thành sản phẩm, người nộp thuế tự khai, tự chịu trách nhiệm về việc xác định hàng hóa XK có tổng giá trị tài nguyên, khoáng sản cộng với chi phí năng lượng chiếm dưới 51% giá thành sản phẩm trước khi làm thủ tục hải quan để làm cơ sở xác định hàng hóa đủ điều kiện miễn thuế.

Đối với trường hợp hàng hóa XK để gia công không thuộc danh mục mặt hàng chịu thuế XK nhưng có tổng giá trị tài nguyên, khoáng sản cộng với chi phí năng lượng từ 51% giá thành sản phẩm trở lên, người nộp thuế phải kê khai đầy đủ tên hàng, số lượng, trị giá, mức thuế suất thuế XK 5%.

Xử lý giảm thuế khi bị thiên tai, hỏa hoạn

Vấn đề này dự kiến sẽ được quy định cụ thể theo hướng “hàng hóa XK, NK đang trong quá trình giám sát của cơ quan Hải quan quy định tại khoản 1 Điều 32 Nghị định 134/2016/NĐ-CP, bao gồm cả nguyên liệu, vật tư, linh kiện, máy móc, thiết bị NK theo hợp đồng gia công; nguyên liệu, vật tư, linh kiện NK để sản xuất XK nếu bị hư hỏng, mất mát do nguyên nhân khách quan được giảm thuế NK tương ứng với tỷ lệ tổn thất”.

Ngoài các nội dung trên, nhiều vướng mắc khác liên quan đến thuế cũng được hướng dẫn trong dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 38/2015/TT-BTC như: Vướng mắc về xác định số tiền thuế ấn định trung bình; vướng mắc về việc hoàn thuế đối với hàng hóa là nguyên liệu, vật tư, linh kiện NK đã bị ấn định thuế nhưng sau đó tiếp tục được sử dụng để sản xuất hàng XK hoặc gia công XK thực tế đã XK sản phẩm thì có hay không được hoàn lại số tiền thuế XK đã nộp; vướng mắc về nộp tiền thuế ấn định; vướng mắc về chính sách thuế đối với dự án viện trợ không hoàn lại của Việt Nam cho Lào; miễn thuế đối với hàng hóa NK để tạo tài sản cố định của đối tượng được hưởng ưu đãi đầu tư; bổ sung chế tài trong trường hợp người nộp thuế không nộp đủ, đúng hạn số tiền phí, lệ phí hải quan phải nộp.

Theo báo Hải quan